zaterdag 14 september 2024

In gesprek met een SCEN-arts

Euthanasie of hulp bij zelfdoding is een ingrijpend proces. Dit thema was de basis voor een interessante lezing, georganiseerd door SeniorenVereniging Rijen (SVR). Vrijdagochtend 13 september werden in de Oase 43 leden verwelkomt met koffie of thee. 

Ingrid Scheifes, vicevoorzitter van de SVR, stelde onze gastspreker mevrouw Annefried Veenman voor. Zij is lange tijd werkzaam geweest als huisarts en heeft ruim 20 jaar ervaring als SCEN-arts

Wat is SCEN en wat is en doet een SCEN-arts?

SCEN staat voor Steun en Consultatie bij Euthanasie in Nederland. Euthanasie of hulp bij zelfdoding is een ingrijpend proces voor de patiënt en zijn naasten. Dat geldt ook voor artsen. Soms krijgen huisartsen een verzoek van hun patiënt om euthanasie of hulp bij zelfdoding. Als een arts een dergelijk verzoek krijgt, moet hij/zij zich houden aan de zorgvuldigheidseisen van de Euthanasiewet;  de wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding. Ons land is het eerste land dat een wet heeft aangenomen over euthanasie in 2001/2002 met dank aan onze voormalige minister Els Borst. 

Een van de eisen is dat een arts, die op het verzoek van de patiënt in wil gaan, altijd een onafhankelijk arts moet raadplegen. Voor deze toetsing kan deze arts een beroep doen op een SCEN-arts. SCEN-artsen zijn huisartsen en medisch specialisten die speciaal zijn opgeleid om deskundige en onafhankelijke steun en consultatie te geven aan collega-artsen. Zij doen dit werk naast hun gewone praktijk.

Zes zorgvuldigheidseisen
“Onafhankelijk moet ook echt onafhankelijk zijn” benadrukt Annefried Veenman. Maar dat wil niet zeggen dat euthanasie gewoon mag. Nee, dat is strafbaar tenzij er voldaan is aan zes zorgvuldigheidseisen, te weten:

1:  de wens tot euthanasie is vrijwillig en er is goed over nagedacht
2:  er is sprake van uitzichtloos en ondraaglijk lijden
3:  de patiënt is goed geïnformeerd over de situatie en de vooruitzichten
4:  er is geen andere redelijke oplossing
5:  er is een andere onafhankelijke arts geraadpleegd
6:  de euthanasie wordt correct (medisch) uitgevoerd

Als niet aan deze eisen wordt voldaan, kan een euthanaserend arts nog altijd in staat van beschuldiging worden gesteld en komt het Openbaar Ministerie er aan te pas.

SCEN-arts
Annefried Veenman, voormalig SCEN-arts, ging daarna uitvoerig in op elk van deze zorgvuldigheidseisen en noemde een aantal duidelijke voorbeelden van het hele proces, de consultatie (juridische, ethische, communicatie-aspecten en medisch-technische uitvoering). Ze vertelde wat een SCEN-arts allemaal doet op het gebied van consultatie, steun, advies, etc. Verder gaf Annefried aan wat de eisen zijn als je eenmaal SCEN-arts bent, denk aan zaken als bijscholing, vergaderingen en intervisiebijeenkomsten bijwonen.

Na deze boeiende en vooral interessante lezing ging de gastspreekster uitvoerig in op de vele vragen vanuit de zaal. Het was een uitermate leerzame ochtend, met dank aan Annefried Veenman, de organisatoren van de SVR en de gastvrouwen in de Oase.

Klik op een foto voor volledig beeld